ထဲဘုံးဘုံးလဲေတာ့မွေဆးခန္းကုိသြားျခင္းဟာ က်န္းမာေရးကုိ ပုိျပီးထိခုိက္ေစျပီး ကုသလုိ႕ မရတဲ့ အေျခအေနမ်ဳိးအထိဆုိက္ေရာက္သြားႏုိင္တဲ့အတြက္ ဒီေရာဂါလကၡဏာေတြ ေပၚေပါက္လာတာနဲ႕ ဆရာ၀န္ဆီ ခ်က္ျခင္းသြားျပလုိ႕ရႏုိင္ေအာင္ ေဖာ္ျပလုိက္ပါတယ္။
၁။လက္မ်ားႏွင့္ ေျခေထာက္မ်ားအားနည္းျခင္း။
သင့္ရဲ႕လက္ေတြ၊ေျခေထာက္နဲ႔ မ်က္ႏွာေတြ ထုံက်င္ေနတယ္ဆုိရင္ ဒီလကၡဏာေတြဟာ ေလသင္တုန္းျဖတ္ျခင္းရဲ႕ လကၡဏာေတြ(symptoms) ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။အထူးသျဖင့္ သင့္ခႏၶာကုိယ္ တစ္ဖက္ျခမ္းပဲ သီးသန္႕ ျဖစ္ေနတယ္ဆိုရင္ ပုိလုိ႕ဂရုစုိက္သင့္ပါတယ္။မတ္တပ္ရပ္လုိက္ရင္ေခါင္းမူးသြားျခင္း၊လမ္းေလွ်ာက္လုိ႕မရျခင္း၊ေခါင္း
ကုိက္ျခင္း၊စကားေျပာရာမွာ မပီမသျဖစ္ျခင္း၊သူမ်ားေျပာလုိက္္တာကုိ နားမလည္ျခင္း စတဲ့ေရာဂါလကၡဏာစု (syndrome)မ်ားကုိေတြ႕ရတာနဲ႕ ခ်က္ျခင္း ေဆးခန္းေဆးရုံသြားသင့္ပါတယ္။သင္ေစာျပီးသိေလ သင့္အတြက္ေကာင္းေလပါပဲ။ေလသင္တုန္းျဖတ္ျခင္းရဲ႕ ပထမဆုံးေရာဂါလကၡဏာ(symptoms) ကုိစျပီးသိသိျခင္း ၄-၅ နာရီအတြင္းမွာ clot-buster drug ဆုိတဲ့ ေသြးခဲျခင္းကုိ ေခ်မႈန္းႏုိင္တဲ့ေဆးေသာက္သုံးလုိက္ရင္ ကာလၾကာရွည္ဒုကၡိတ ျဖစ္ျခင္းကုိ ကာကြယ္ေပးႏုိင္ပါတယ္။(မွတ္ခ်က္ – ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ ရန္ကုန္ျပည္သူ႕ေဆးရုံၾကီးမွာလည္း clot-buster drug ေဆးမ်ားျဖင့္ ေလျဖတ္ျခင္းကုိ ကုသေပးေနျပီျဖစ္ပါတယ္။)
၂။ရင္ဘတ္နာျခင္း
ရင္ဘတ္နာျခင္း၊ေခၽြးမ်ားထြက္ျခင္း၊အသက္ရူခက္ခဲလာျခင္း၊မအီမသာ ပ်ဳိ႕အန္ျခင္းစတဲ့ေရာဂါလကၡဏာစု (syndrome)ေတြ ျဖစ္ေပၚလာတာနဲ႕ေဆးရုံေဆးခန္းကုိ ခ်က္ျခင္းသြားသင့္ပါတယ္။ရင္ဘတ္နာျခင္း အထူးသျဖင့္ သင္လႈပ္လႈပ္ရွားရွား ျဖစ္ေနစဥ္ရင္ဘတ္နာျခင္းက ႏွလုံးေရာဂါ (သုိ႕) ႏွလုံးရုတ္တရက္ေဖာက္ျပန္ျခင္းျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ဒါမွမဟုတ္ ရုတ္တရက္ႏွလုံေအာင့္ျခင္းဟာ ေသြးခဲမ်ား သင္အဆုတ္အတြင္းသုိ႕ေရာက္ေနလုိ႕ ရုတ္တရတ္ နာက်င္ျခင္းလည္းျဖစ္ႏုိ္င္ပါတယ္။ရင္ဘတ္က ျပင္းျပင္းထန္ထန္နာက်င္ျပီးေပ်ာက္သြားတယ္၊ျပီးရင္
ျပန္လည္နာက်င္လာမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ေဆးရုံ၊ေဆးခန္းသုိ႕ ခ်က္ျခင္းသြားသင့္ပါတယ္။
၃။ေျခသလုံးပိုင္းက နာက်င္ျခင္း။
ဒီလကၡဏာ(symptom)ဟာ သင့္ေျခေထာက္အတြင္းမွာ ေသြးျပန္ေၾကာပိတ္ဆို႕ျခင္း (deep vein thrombosis DVT) ျဖစ္ႏုိင္ျပီးေတာ့ သင္အၾကာၾကီးထုိင္ေနမယ္၊ဒါမွမဟုတ္ အိပ္ယာထဲမွာ အၾကာၾကီးလဲေနရင္ လည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။တကယ္လုိ႕ေသြးခဲပိတ္ဆုိ႕ျခင္းျဖစ္ေနရင္ေတာ့ သင္မတ္တပ္ရပ္ေနစဥ္၊လမ္းေလွ်ာက္ေနစဥ္ နာက်င္လာတာကုိေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ျပီး သင့္ေျခေထာက္ဟာ နီရဲေယာင္ယမ္းျခင္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ျပီးရင္ ဒီလကၡဏာ ျဖစ္တတ္ေပမဲ့ ဒီအတုိင္းနာက်င္လာရင္ေတာ့ ေသြးခဲဟာ သင့္ေသြးေၾကာေတြကုိ မပိတ္ဆုိ႕ခင္ ဆရာ၀န္ဆီကုိ အျမန္သြားသင့္ပါတယ္။
၄။ဆီးသြားစဥ္ေသြးပါလာျခင္း။
ဆီးသြားစဥ္ ေသြးပါလာျခင္းက အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ ျဖစ္ႏုိင္ေပမဲ့ ဆီးသြားစဥ္ ေသြးပါျပီး သင္ရဲ႕ေနာက္ေက်ာကလည္း နာက်င္ေနမယ္ဆုိရင္ သင့္ေက်ာက္ကပ္မွာေက်ာက္တည္ေနတာျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ေက်ာက္ကပ္မွာေက်ာက္တည္တယ္ဆုိတာ သတၱဳမ်ားနဲ႕ဆားမ်ားဟာ ေက်ာက္အျဖစ္တည္လာျပီး သင့္ဆီးသြားလမ္းကုိ ပိတ္ဆုိ႕ထားလုိ႕ နာက်င္ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
၅။ခၽြဲသလိပ္မ်ားႏွင့္ အသက္ရူက်ပ္လာျခင္း။
အသက္ရူလမ္းေၾကာင္းဆုိင္ရာေရာဂါေတြက အေရးၾကီးပါတယ္။တကယ္လုိ႕ ခၽြဲသလိပ္မ်ားနဲ႕ အသက္ရူက်ပ္လာမယ္ဆုိရင္ ပန္းနာရင္ၾကပ္၊အဆုတ္ေရာဂါမ်ား၊ဓာတ္မတဲ့မႈ စတာေတြ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ဒီလုိ ခၽြဲသလိပ္မ်ားနဲ႕ အသက္ရူရက်ပ္ျခင္းဟာ လည္ေခ်ာင္းနာ(ေလျပြန္မ်ားေယာင္ျခင္း)၊အဆုတ္ေရာင္ေရာဂါလည္း ျဖစ္ႏုိင္ျပီး အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာ အဖ်ားလည္းရွိမယ္၊အသက္ရူရက်ပ္ေနမယ္ဆုိ ဆရာ၀န္ထံခ်က္ျခင္းသြားသင့္ပါတယ္။
၆။မိမိကိုယ္ကုိ အဆုံးစီရင္ဖုိ႕အေတြးမ်ားျဖစ္ေပၚလာျခင္း။
ဘ၀မွာေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မဲ႕ေနျပီး လမ္းေပ်ာက္ေနျပီးလား၊အသက္ရွင္စရာ အေၾကာင္းအရင္း ဘာမွမရွိေတာ့ဘူးလုိ႕ထင္ေနျပီးလား။ဒီလုိလကၡဏာေတြက မိမိကုိယ္ကုိ အဆုံးစီရင္ဖုိ႕လမ္းစေတြပါပဲ။အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ားမွာေတာ့ ဒီလုိလူေတြအတြက္ စီစဥ္ေပးထားတဲ့ အမ်ဳိးသား အဆုံးစီရင္ျခင္းကာကြယ္မႈအဖြဲ႕ဆုိတာရွိျပီး ၂၄ လုံးလုံး စိတ္ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ စကားေျပာႏုိင္တဲ့ေနရာေတြရွိပါတယ္။ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ဆီမွာ ဒီလုိအဖြဲ႕အစည္းမ်ဳိးေတြမရွိေသးေပမဲ့ မိမိကုိယ္နားလည္ေပးႏုိင္တဲ့ သူမ်ားကုိ ရင္ဖြင့္ျခင္း၊စိတ္ပညာရွင္ဆရာ၀န္မ်ားထံသြားေရာက္ေဆြးေႏြးျခင္း၊ဘာသာတရားဘက္အခ်ိန္ယူျခင္း စတဲ့ အခ်က္ေတြကုိ ျပဳလုပ္ႏုိင္ပါတယ္။
Credit : Shwemom
ဤစာဖတ္သူမ်ားအားလံုးက်န္းမာခ်မ္းသာၾကပါေစလို႔ေ႐ႊခ်စ္သူမွဆုေတာင္းေမတၱာပို႔သေပးပါတယ္။
မွ်ေဝေပးျခင္းဟာလည္းေမတၱာတစ္မ်ိဳးပဲမို႔ မွ်ေဝေပးပါေနာ္...
Unicode Version
တစ်ခါတစ်ရံဖြစ်တတ်တဲ့ ကိုက်ခဲနာကျင်မှုတွေဟာ ခဏအကြာမှာပျောက်ကင်းသွားတတ်ပေမဲ့ တစ်ချို့သောလက္ခဏာတွေက သင်စောပြီးသိထားလေ သင့်ရောဂါကို လွယ်ကူစွာ ကုသနိုင်လေပါပဲ။အထူးသဖြင့် အနောက်နိုင်ငံအများစုမှာတော့ ကျန်းမာရေးအာမခံဆိုတာမျိုးက အသီးအသီး ရှိနေတဲ့ အတွက် ဆရာဝန်ဆေးခန်းဆီသွားဖို့ ဘာမှနောက်ဆံတင်းစရာမလိုပေမဲ့ ကျွန်တော်တို့ မြန်မာနိုင်ငံမှာတော့ ဆေးခန်းတစ်ခါသွားဖို့ဟာတော်တော်ကြီးစဉ်းစားရတဲ့ ကိစ္စတစ်ခုဖြစ်နေပြီးချက်ချင်းမပြသတဲ့အတွက် ရောဂါကို မွေးထားသလို ဖြစ်တတ်ပါတယ်။အိပ်ယာထဲဘုံးဘုံးလဲတော့မှဆေးခန်းကိုသွားခြင်းဟာ ကျန်းမာရေးကို ပိုပြီးထိခိုက်စေပြီး ကုသလို့ မရတဲ့ အခြေအနေမျိုးအထိဆိုက်ရောက်သွားနိုင်တဲ့အတွက် ဒီရောဂါလက္ခဏာတွေ ပေါ်ပေါက်လာတာနဲ့ ဆရာဝန်ဆီ ချက်ခြင်းသွားပြလို့ရနိုင်အောင် ဖော်ပြလိုက်ပါတယ်။
၁။လက်များနှင့် ခြေထောက်များအားနည်းခြင်း။
သင့်ရဲ့လက်တွေ၊ခြေထောက်နဲ့ မျက်နှာတွေ ထုံကျင်နေတယ်ဆိုရင် ဒီလက္ခဏာတွေဟာ လေသင်တုန်းဖြတ်ခြင်းရဲ့ လက္ခဏာတွေ(symptoms) ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။အထူးသဖြင့် သင့်ခန္ဓာကိုယ် တစ်ဖက်ခြမ်းပဲ သီးသန့် ဖြစ်နေတယ်ဆိုရင် ပိုလို့ဂရုစိုက်သင့်ပါတယ်။မတ်တပ်ရပ်လိုက်ရင်ခေါင်းမူးသွားခြင်း၊လမ်းလျှောက်လို့မရခြင်း၊ခေါင်းကိုက်ခြင်း၊စကားပြောရာမှာ မပီမသဖြစ်ခြင်း၊သူများပြောလိုက်တာကို နားမလည်ခြင်း စတဲ့ရောဂါလက္ခဏာစု (syndrome)များကိုတွေ့ရတာနဲ့ ချက်ခြင်း ဆေးခန်းဆေးရုံသွားသင့်ပါတယ်။သင်စောပြီးသိလေ သင့်အတွက်ကောင်းလေပါပဲ။လေသင်တုန်းဖြတ်ခြင်းရဲ့ ပထမဆုံးရောဂါလက္ခဏာ(symptoms) ကိုစပြီးသိသိခြင်း ၄-၅ နာရီအတွင်းမှာ clot-buster drug ဆိုတဲ့ သွေးခဲခြင်းကို ချေမှုန်းနိုင်တဲ့ဆေးသောက်သုံးလိုက်ရင် ကာလကြာရှည်ဒုက္ခိတ ဖြစ်ခြင်းကို ကာကွယ်ပေးနိုင်ပါတယ်။(မှတ်ချက် – ကျွန်တော်တို့ ရန်ကုန်ပြည်သူ့ဆေးရုံကြီးမှာလည်း clot-buster drug ဆေးများဖြင့် လေဖြတ်ခြင်းကို ကုသပေးနေပြီဖြစ်ပါတယ်။)
၂။ရင်ဘတ်နာခြင်း
ရင်ဘတ်နာခြင်း၊ချွေးများထွက်ခြင်း၊အသက်ရူခက်ခဲလာခြင်း၊မအီမသာ ပျို့အန်ခြင်းစတဲ့ရောဂါလက္ခဏာစု (syndrome)တွေ ဖြစ်ပေါ်လာတာနဲ့ဆေးရုံဆေးခန်းကို ချက်ခြင်းသွားသင့်ပါတယ်။ရင်ဘတ်နာခြင်း အထူးသဖြင့် သင်လှုပ်လှုပ်ရှားရှား ဖြစ်နေစဉ်ရင်ဘတ်နာခြင်းက နှလုံးရောဂါ (သို့) နှလုံးရုတ်တရက်ဖောက်ပြန်ခြင်းဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ဒါမှမဟုတ် ရုတ်တရက်နှလုံအောင့်ခြင်းဟာ သွေးခဲများ သင်အဆုတ်အတွင်းသို့ရောက်နေလို့ ရုတ်တရတ် နာကျင်ခြင်းလည်းဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ရင်ဘတ်က ပြင်းပြင်းထန်ထန်နာကျင်ပြီးပျောက်သွားတယ်၊ပြီးရင် ပြန်လည်နာကျင်လာမယ်ဆိုရင်တော့ ဆေးရုံ၊ဆေးခန်းသို့ ချက်ခြင်းသွားသင့်ပါတယ်။
၃။ခြေသလုံးပိုင်းက နာကျင်ခြင်း။
ဒီလက္ခဏာ(symptom)ဟာ သင့်ခြေထောက်အတွင်းမှာ သွေးပြန်ကြောပိတ်ဆို့ခြင်း (deep vein thrombosis DVT) ဖြစ်နိုင်ပြီးတော့ သင်အကြာကြီးထိုင်နေမယ်၊ဒါမှမဟုတ် အိပ်ယာထဲမှာ အကြာကြီးလဲနေရင် လည်း ဖြစ်တတ်ပါတယ်။တကယ်လို့သွေးခဲပိတ်ဆို့ခြင်းဖြစ်နေရင်တော့ သင်မတ်တပ်ရပ်နေစဉ်၊လမ်းလျှောက်နေစဉ် နာကျင်လာတာကိုတွေ့ရမှာ ဖြစ်ပြီး သင့်ခြေထောက်ဟာ နီရဲယောင်ယမ်းခြင်း ဖြစ်တတ်ပါတယ်။လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ပြီးရင် ဒီလက္ခဏာ ဖြစ်တတ်ပေမဲ့ ဒီအတိုင်းနာကျင်လာရင်တော့ သွေးခဲဟာ သင့်သွေးကြောတွေကို မပိတ်ဆို့ခင် ဆရာဝန်ဆီကို အမြန်သွားသင့်ပါတယ်။
၄။ဆီးသွားစဉ်သွေးပါလာခြင်း။
ဆီးသွားစဉ် သွေးပါလာခြင်းက အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် ဖြစ်နိုင်ပေမဲ့ ဆီးသွားစဉ် သွေးပါပြီး သင်ရဲ့နောက်ကျောကလည်း နာကျင်နေမယ်ဆိုရင် သင့်ကျောက်ကပ်မှာကျောက်တည်နေတာဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ကျောက်ကပ်မှာကျောက်တည်တယ်ဆိုတာ သတ္တုများနဲ့ဆားများဟာ ကျောက်အဖြစ်တည်လာပြီး သင့်ဆီးသွားလမ်းကို ပိတ်ဆို့ထားလို့ နာကျင်ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။
၅။ချွဲသလိပ်များနှင့် အသက်ရူကျပ်လာခြင်း။
အသက်ရူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာရောဂါတွေက အရေးကြီးပါတယ်။တကယ်လို့ ချွဲသလိပ်များနဲ့ အသက်ရူကျပ်လာမယ်ဆိုရင် ပန်းနာရင်ကြပ်၊အဆုတ်ရောဂါများ၊ဓာတ်မတဲ့မှု စတာတွေ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ဒီလို ချွဲသလိပ်များနဲ့ အသက်ရူရကျပ်ခြင်းဟာ လည်ချောင်းနာ(လေပြွန်များယောင်ခြင်း)၊အဆုတ်ရောင်ရောဂါလည်း ဖြစ်နိုင်ပြီး အဲ့ဒီအချိန်မှာ အဖျားလည်းရှိမယ်၊အသက်ရူရကျပ်နေမယ်ဆို ဆရာဝန်ထံချက်ခြင်းသွားသင့်ပါတယ်။
၆။မိမိကိုယ်ကို အဆုံးစီရင်ဖို့အတွေးများဖြစ်ပေါ်လာခြင်း။
ဘဝမှာမျှော်လင့်ချက်မဲ့နေပြီး လမ်းပျောက်နေပြီးလား၊အသက်ရှင်စရာ အကြောင်းအရင်း ဘာမှမရှိတော့ဘူးလို့ထင်နေပြီးလား။ဒီလိုလက္ခဏာတွေက မိမိကိုယ်ကို အဆုံးစီရင်ဖို့လမ်းစတွေပါပဲ။အနောက်နိုင်ငံများမှာတော့ ဒီလိုလူတွေအတွက် စီစဉ်ပေးထားတဲ့ အမျိုးသား အဆုံးစီရင်ခြင်းကာကွယ်မှုအဖွဲ့ဆိုတာရှိပြီး ၂၄ လုံးလုံး စိတ်ပညာရှင်များနှင့် စကားပြောနိုင်တဲ့နေရာတွေရှိပါတယ်။ကျွန်တော်တို့ဆီမှာ ဒီလိုအဖွဲ့အစည်းမျိုးတွေမရှိသေးပေမဲ့ မိမိကိုယ်နားလည်ပေးနိုင်တဲ့ သူများကို ရင်ဖွင့်ခြင်း၊စိတ်ပညာရှင်ဆရာဝန်များထံသွားရောက်ဆွေးနွေးခြင်း၊ဘာသာတရားဘက်အချိန်ယူခြင်း စတဲ့ အချက်တွေကို ပြုလုပ်နိုင်ပါတယ်။
Credit : Shwemom
ဤစာဖတ်သူများအားလုံးကျန်းမာချမ်းသာကြပါစေလို့ရွှေချစ်သူမှဆုတောင်းမေတ္တာပို့သပေးပါတယ်။
မျှဝေပေးခြင်းဟာလည်းမေတ္တာတစ်မျိုးပဲမို့ မျှဝေပေးပါနော်...
